Werking van de nieren
De meeste mensen hebben twee nieren, elk ongeveer zo groot als een vuist. Ze liggen achteraan in de buikholte links en rechts van de wervelkolom, net boven de taille. Gezonde nieren spelen een belangrijke rol in de stofwisseling van het lichaam. De belangrijkste functies van de nieren zijn:
Het regelen van de hoeveelheid water in het lichaam
Het menselijk lichaam bestaat voor een groot deel uit water. We nemen water in met voedsel en drank, en we verliezen water met de ademhaling, het zweten, de stoelgang en vooral via de urine. De nieren zorgen ervoor dat de hoeveelheid water in het lichaam in evenwicht blijft door het teveel aan water af te voeren met de urine.
Als er onvoldoende productie van urine is, stapelt het overtollig water zich op in de weefsels. Dit veroorzaakt zwelling, meestal van de voeten en onderbenen, wat men oedeem noemt. Ook de bloeddruk neemt toe. Als er teveel water in de longen komt, wordt men kortademig en kan men niet meer platliggen. Dit noemt men longoedeem of “water op de longen”.
Het verwijderen van afvalstoffen
De nieren zuiveren het bloed van afvalstoffen van de stofwisseling. De afvalstoffen worden met de urine uit het lichaam verwijderd. Wanneer de werking van de nieren verminderd is, stapelen deze afvalstoffen zich op in het bloed en in de weefsels. De gevolgen daarvan zijn moeheid en lusteloosheid, misselijkheid en braken, slechte smaak in de mond, verminderde eetlust, concentratiestoornissen, slaapstoornissen en jeuk.
Het regelen van de samenstelling van het bloed
De nieren regelen ook het gehalte aan zout (natrium) en andere elektrolyten (zoals bv. kalium en fosfor) in het bloed en houden de zuurtegraad van het bloed constant. Wanneer de nieren onvoldoende functioneren, stijgt het gehalte aan kalium en fosfor in het bloed en neemt de zuurtegraad van het bloed toe.
De aanmaak van hormonen
Tenslotte zijn de nieren belangrijk voor de aanmaak van verschillende hormonen zoals:
- Renine: regelt de bloeddruk.
- Erythropoëtine (“Epo”): stimuleert de aanmaak van rode bloedcellen in het beenmerg. Bij een tekort aan erythropoëtine krijgt men bloedarmoede, wat kan leiden tot vermoeidheid en lusteloosheid.
- Vitamine D: zorgt voor de opname van calcium (“kalk”) in het bloed. Calcium is nodig om de beenderen sterk te houden. Bij tekort aan vitamine D worden de beenderen broos en kunnen ze gemakkelijker breken.
